Trở lại phương pháp cổ xưa của ông cha về bảo quản thực phẩm, nhiều thực phẩm lên men tốt cho sức khỏe. Dễ ăn, dễ tiêu hóa là những gì thực phẩm lên men mang lại.
Vi sinh vật, vi khuẩn, nấm men tạo thành hệ vi sinh vật đường ruột điều này tạo thuận lợi cho tiêu hóa đường ruột, tổng hợp được vài loại vitamin (vitamin nhóm B và K) và tăng sức đề kháng cơ thể. Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy rằng nhiều bệnh lý như rối loạn thần kinh, trầm cảm, bệnh Alzheimer, tự kỷ, béo phì...sự điều chỉnh hệ sinh vật này giúp dự phòng những bệnh này và hứa hẹn những nghiên cứu sâu trong tương lai.
Dưa cải chua, sữa chua, bột lên men… có ưu điểm giữ được hương vị nhờ phương pháp bảo quản này. Những thực phẩm trở nên có tính acid hơn (thay đổi độ pH) giúp ngăn ngừa sự thối rửa, giúp phát triển chủng vi khuẩn, nấm men. Khi pH vừa đủ tính acid (pH khoảng 4) những thực phẩm này sẽ được bảo quản lâu dài. Song song đó, những thực phẩm này sẽ sản xuất ra những chất có lợi như probiotique (men vi sinh là những vi khuẩn có lợi cho đường ruột).
Những tác dụng tốt đối với sức khỏe của thực phẩm lên men
Phục hồi sức khoẻ đường ruột: Bổ sung các thực phẩm lên men vào trong chế độ ăn uống là một trong những cách dễ dàng nhất để khôi phục sức khoẻ đường ruột của bạn. Axit lactic được tạo ra trong quá trình lên men thúc đẩy sự phát triển của hệ thực vật đường ruột. Nó cũng giúp giảm các vi khuẩn trong cơ thể, giúp loại trừ độc tố. Đồng thời, nó cải thiện tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng.
Loại bỏ độc tố khỏi cơ thể: Cơ thể bạn thường xuyên tiếp xúc với các chất độ khác nhau có trong thực phẩm, nước và môi trường sống. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến tích tụ chất độc trong cơ thể có thể gây ra nhức đầu, mệt mỏi, hôi miệng, các vấn đề về tiêu hóa. Bạn có thể ngăn chặn sự tích tụ độc tố độc hại này bằng cách ăn thực phẩm lên men. Thực phẩm lên men giúp phá vỡ các chất dinh dưỡng trong thực phẩm thông qua hoạt động của các vi sinh vật có lợi có trong chúng. Điều này lần lượt cải thiện tiêu hóa và giúp loại bỏ độc tính kim loại từ cơ thể.
Hỗ trợ chức năng miễn dịch: Ruột chứa nhiều tế bào miễn dịch hơn phần còn lại của cơ thể. Bằng cách giữ cho ruột khỏe mạnh với sự giúp đỡ của các vi khuẩn có lợi có trong thực phẩm lên men, bạn cũng có thể xây dựng hệ miễn dịch của mình. Việc thiếu các vi khuẩn có lợi này cho phép vi khuẩn gây hại phát triển, dẫn đến viêm ở thành ruột có liên quan đến các bệnh như bệnh tim, ung thư và tiểu đường.
Tăng cường sức khoẻ não: Ăn các thực phẩm lên men cũng có lợi cho não của bạn. Đường ruột và não được liên kết qua trục hypothalamic-pituitary-adrenal. Ruột được lót bằng các nơron có liên quan đến một tâm trí lành mạnh. Nghiên cứu năm 2014 được công bố trên tạp chí Nhân chủng học Sinh lý học cho thấy quá trình lên men được kiểm soát đúng cách có thể làm tăng hàm lượng chất dinh dưỡng và hàm lượng chất phytochemical trong thực phẩm có liên quan đến sức khoẻ tâm thần.
Giảm nguy cơ ung thư: Các thực phẩm lên men cũng giúp ngăn ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư bàng quang. Điều này chủ yếu là do sự ra đời của vi khuẩn tốt vào cơ thể thông qua thực phẩm lên men. Cũng có bằng chứng rằng tỷ lệ mắc bệnh ung thư vú thấp hơn nhiều ở phụ nữ ăn thực phẩm lên men thường xuyên.
Nâng cao mức năng lượng: Ăn các thực phẩm lên men cũng giúp tăng cường trao đổi chất. Điều này xảy ra do các vi khuẩn trong thực phẩm lên men giúp việc phân hủy thức ăn. Ngoài ra, chúng còn giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm, làm bạn cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn trong ngày. Thêm vào đó, chúng giúp tẩy chất độc ra khỏi cơ thể. Tích lũy chất độc có thể ảnh hưởng đến mức năng lượng của bạn.
Giúp trái tim khỏe mạnh: Một số loại vi khuẩn có lợi như probiotic trong sữa chua, dưa muối, pho mát già… rất có lợi cho tim mạch. Trong một nghiên cứu được trình bày tại Hiệp hội Tim mạch Mỹ, các nhà khoa học cho biết những người có cholesterol cao sau khi dùng probiotic lactobacillus reuteri giúp giảm hơn 11% mức độ cholesterol “xấu” trong 9 tuần.
Giảm bớt lo lắng: Ít người biết rằng các loại vi khuẩn tốt cũng là một trong những biện pháp tự nhiên giúp giảm căng thẳng. Những người uống các dưỡng chất bổ sung có chứa các chất như lactobacillus và bifidobacterium longum trong 30 ngày sẽ ít bị stress hơn những người không dùng chúng, đây là kết quả của một nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Dinh dưỡng Anh.
Răng sạch và hơi thở thơm tho: Không chỉ tốt cho trí não, hai loại chất lactobacillus và bifidobacterium longum cùng những vi khuẩn có lợi trong thực phẩm lên men còn có thể làm giảm một số loại vi khuẩn có hại gây các bệnh về nướu, răng. Một số bài báo cáo khoa học cũng cho thấy các vi khuẩn probiotic tốt có thể giúp chống lại các vi khuẩn gây ra hơi thở có mùi.
Ít ho và cảm lạnh: Probiotics chứa trong sữa chua là một trong những loại thực phẩm tăng cường miễn dịch cần thiết để chống cảm lạnh và cúm. Theo một nghiên cứu tại Anh, việc bổ sung probiotic đã làm giảm 12% số trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp và giảm số người bị sốt.
Giúp cơ thể cân bằng: Ăn thực phẩm lên men thường xuyên sẽ giúp bạn cân bằng lượng vi khuẩn có lợi và có hại trong cơ thể, từ đó giúp bạn sống khỏe mạnh hơn. Các nhà khoa học khuyến cáo, cho dù bạn là một người ăn chay hay đang thực hiện theo một chế độ giảm cân nào đó thì sử dụng các thực phẩm lên men cũng vẫn là sự lựa chọn hoàn hảo.
Vậy thực phẩm nào có thể lên men?
-Phần lớn các loại rau xanh đều có thể lên men (ngoại trừ khoai tây).
-Rượu trái cây
-Ngũ cốc
-Các loại đậu (đậu xanh, đậu nành…)
-Các sản phẩm từ sữa (sữa chua, pho mát…)
-Cá, thịt (xúc xích…)
Có nhiều cách lên men: lên men lactic (bắp cải chua, sữa chua, bột mì lên men…), lên men rượu, axit axetic (giấm), kiềm (nước tương). Lên men kiểu lactic được biết đến nhiều nhất vì đơn giản, dễ làm nhất là đối với các rau xanh, chỉ cần nước; muối và rau xanh.
Theo Marie-Claire Frédéric- chuyên gia về lên men các thực phẩm khuyên nên bắt đầu làm với các rau xanh vì dễ thực hiện. Nguyên tắc cơ bản rất đơn giản: rau xanh (có thể để nguyên hoặc xắt mỏng) cho vào cái lọ hay bình, sau đó đổ thêm muối nước vào và đậy kín. Để ở nhiệt độ phòng và quá trình lên men xảy ra trong vài ngày hay vài tuần. Một khi mở nắp ra để sử dụng, cần phải bảo quản trong tủ lạnh vì nếu không nó sẽ hình thành những váng trên bề mặt, tuy không gây độc hại nào nhưng nhìn không được đẹp mắt. Nếu quá trình lên men không xảy ra, bạn sẽ ngửi ngay mùi hôi và cảm giác không muốn ăn.
Quá trình lên men dùng để bảo quản thực phẩm đã có từ ngàn năm nay. Đây là cách để con người thoát khỏi nạn đói, trong các đợt đại dịch. Ngoài ra đây là cách tiết kiệm nhất để bảo vệ thực phẩm, tránh lãng phí. Quá trình lên men là phương cách tuyệt vời giúp cải thiện chất lượng của thực phẩm và đem lại những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
